Δάσκαλοι

της Μαρίας Μαρκαντωνάτου

         Δάσκαλοι  (ἀφιερωμένο)

α. Στὰ νέφη νέφη πάει. . .

Μνῆμες σεπτὲς  -οἱ δάσκαλοί μας ὅλοι

Ἡρακλεῖς δύστηνων συνθηκῶν

τότε καὶ τώρα καὶ  ἐσαεί.

Κάποιοι –χάριτι θείᾳ;

ὑπερακοντίζουν κάθε ἀντιξοότητα

κι ἀνάβουν ἀστεράκια μέσα μας.

Ἀρχαῖα Ἑλληνικὰ καὶ Νέα, Λατινικά, Ἱστορία

εὔκαρπες ὧρες μὲ φιλόλογο ταγμένο

ἄγγιζε τὴ λογοτεχνία μὲ ράβδο μαγικὴ  

κι ἡ τάξη -παράγκα μετασεισμική,

στὰ νέφη–νέφη πάει στὰ νέφη περπατεῖ.

Χάρη σ’ αὐτὸν μάθαμε ἀπέξω σημαντικὰ

ποιήματα, στροφὲς ἀπὸ τὸν Κρητικὸ

καὶ τὸν Φιλόπατρι, Ἰωνικόν, Ἐν Σπάρτῃ,

Ἄγραφον -ὁλόκληρα, στίχους ἀπὸ τὴ Φοινικιά·

Ἔγκωμη καὶ τὰ Ρῶ τοῦ Ἐρωτα

ἦταν ἀκόμη ἀγέννητα.

Μᾶς μύησε στὴ χάρη τοῦ ἁπλοῦ,

τοῦ ἄμεσου -μὲ τὰ δημοτικά μας

Λιανοτράγουδα, Τοῦ Χάρου, Κάτω Κόσμου

καὶ τὰ μικρούλια τὰ παιδιὰ σὰν μῆλα ραβδισμένα

 «τί παρομοίωση!» θαύμαζε

 ἀσκώντας τὴ ματιά μας

 « δύσληπτα μὰ ποιοτικά θὰ μᾶς δοθοῦν,

νὰ τὰ πολιορκοῦμε», κι ἔκλεινε τὴν παράδοση

μ’ἕνα δικό του ὁρισμὸ τῆς τέχνης·

 τὸν ἀποθέτω ὲδῶ εἰς μνήμην του:

«Φανέρωμα ὀμορφιᾶς ποὺ αἰχμαλωτίζει

τὴν προσοχὴ τοῦ ἀνθρώπου  μὲ τρόπο

εὐδαιμονισμένο ἤ τραγικό».

β. Πόλεμος

Τίμιο  τὸ Λεξικό του, κειμήλιο τό’χω.

Μᾶς δίδασκε Σικελικὰ καὶ βούρκωνε

πνιγόταν ἡ φωνή του ἐκεῖ, στὶς Συρακοῦσες

στὰ νερά τους· ἔπεφτε βουβαμάρα.

Κι ἕνας συμφοιτητής μας ξαφνικά

ξέσπασε σ’ἕνα γέλιο. . . γέλιο τρελοῦ, σὲ κρίση.

Παγώσαμε

«συγγνώμη, κύριε καθηγητά», ψέλλισε

κι ἀκούστηκε σὰν κλάμα.

 Ἀτάραχος ἐκεῖνος «κύριε, ὁ κλαυσίγελως

εἶναι παιδὶ τοῦ σπαραγμοῦ, ἄπατου πόνου

ἀφόρητου· εἶστε γόνος προσφύγων»;

Κι ἀπευθυνόμενος ὁ δάσκαλος πρὸς ὅλους

«Στὴν Ἰωνία, Νεοέλληνες,

θάφτηκε τῆς φυλῆς ἡ περηφάνεια

στὴ Σικελία καταποντίστηκε ἡ Πόλις

μ’ὅ,τι αὐτὸ σημαίνει· εἶναι στὴ φύση

 τῶν ἀνθρώπων ὁ πόλεμος; Τί λέτε;» 

Ἑξῆντα τόσα χρόνια μετά, ὁ Νεοέλληνας ἐγὼ

δὲν  ξέρω νὰ τοῦ ἀπαντήσω.    

γ.Τὸ  φάλτσο  ( ἀφιερωμένο)

Μὲ πάθος κι αὐταπάρνηση, ἄξιος

μουσικός  -ὁ λυριστὴς ἄς ποῦμε

ἤχους ἀγγελοπλάθει

κι ὅσο κι ἅν ἐπαινεῖται ἤ θριαμβεύει

στὴ σκήτη του μετὰ

τὸ φάλτσο μελετᾶ πάλι καὶ πάλι

σ’αὐτὸ κρεμάει τὸ σύμπαν του ὅλο.

Κι ὁ ψυχωμένος ἄνθρωπος

λέω τώρα δάσκαλε

τῆς φύσης μελετᾶ τὸ φάλτσο πάλι

  καὶ πάλι -στὴ σκήτη του κι αὐτὸς

κατάμονος·

ἴσως λοιπὸν κι ὁ πόλεμος-

ὑπόθεση πολλῶν μαζὶ, γινόταν

κι ἐσαεὶ θὰ γίνεται.                           

  Ἀπρίλης – Μάης 2024

α. ἀφιερωμένο στοὺς ἐκπαιδευτικοὺς μου:

                    Ἀλεξάνδρα, Ἀλίκη, Ἀνδρέα, Δημήτρη.

                γ. ἀφιερωμένο στὴν Ἀλίκη