Η Πλεξούδα της Λ. Κολομπανί, μτφρ.Γ. Στρίγκος, Πατάκης 2025¹²

Η Γαλλίδα συγγραφέας Λετίσια Κολομπανί είναι, κυρίως, σκηνοθέτις. Οπτικοποιεί σενάρια. Σκηνοθέτις είναι ακόμη και όταν γράφει λογοτεχνία. Καθώς γράφει την Πλεξούδα, αναδεικνύει τις τοποθεσίες και τους χώρους, επιλέγει τη γωνία λήψης, νοιάζεται για τη ροή των εικόνων, σμιλεύει, αδρομερώς βέβαια, τους χαρακτήρες των πρωταγωνιστών, φροντίζει τις σκηνές πλήθους και κάθε κεφάλαιο το τελειώνει με μια έκπληξη. Η γραφή της, στο πρώτο μυθιστόρημά της, που το έγραψε στα γαλλικά το 2017 με τίτλο La Tresse, είναι κινηματογραφική.

Με τη ματιά της Εύης Ζερβού Καλλιακούδη

Σπάνιο να σου τύχει καλός άνθρωπος της Φλάννερυ  Ο΄Κόννορ, μτφρ. Ρένα Χατκούτ, Αντίποδες, 2025

Συνήθως γράφω, όταν, ως αναγνώστρια, νιώθω θετικά αισθήματα εσωτερικής πληρότητας και λογοτεχνικής απόλαυσης, μετά την ανάγνωση ενός βιβλίου.                                                                                  Αντίθετα, όσο διάβαζα τη συλλογή διηγημάτων της Αμερικανίδας Φ.  Ο΄Κόννορ (1925-1964), ένιωθα γεύση πικραμύγδαλου στο στόμα  και ένα βαρύ αίσθημα άγχους στην καρδιά, τόσο δύσκολο, που απέφευγα να  διαβάζω βραδινές ώρες.

Με τη ματιά της Εύης Ζερβού Καλλιακούδη

      Περδικάκια, της Μαρίας Μαρκαντωνάτου, ποιήματα, εκδ. Παρασκήνιο, 2025.

Απολαυστική αναγνωστική εμπειρία η τελευταία ποιητική συλλογή της  Μαρίας Μαρκαντωνάτου με τίτλο Περδικάκια, που κυκλοφόρησε πρόσφατα. Η συλλογή, που είναι η ένατη που παρουσιάζει η ποιήτρια,  απαρτίζεται από τέσσερις ενότητες  (Καλάμια, Εις μνήμην, Περδικάκια, Παραϊστόρηση) εξωτερικά αυτόνομες, στην ουσία, όμως,  συνδεδεμένες στενά μεταξύ τους με ένα έντονα αυτοπροσωπογραφικό νήμα.

Με τη ματιά της Εύης Ζερβού Καλλιακούδη

Καθώς ψυχορραγώ του William Faulkner, μτφρ. Π. Κεχαγιάς, εκδ. Gutenberg, 2023

                      (Ξανα)διαβάζοντας έναν κλασικό

Ο κλασικός Aμερικανός συγγραφέας, Ουίλλιαμ Φώκνερ, (1897- 1962, Νόμπελ 1949), στο μυθιστόρημα Καθώς ψυχορραγώ, εμπιστεύεται το ρόλο του αφηγητή σε δεκαπέντε ταπεινούς ανθρώπους του Νότου, υιοθετώντας μια κατεξοχήν πολυφωνική αφήγηση.

Το μυθιστόρημα, γνωστό στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό ήδη από το 1970, όταν το μετέφρασε αριστουργηματικά για πρώτη φορά ο Μ. Κουμανταρέας (εκδ. Κέδρος, 1970), γράφτηκε το1929, σε χρόνο έξι εβδομάδων, μεταμεσονύχτιες ώρες, το διάστημα  που ο συγγραφέας  εργαζόταν ως νυχτερινός φύλακας. Το βιβλίο εκδόθηκε και κυκλοφόρησε στην Αμερική την επόμενη χρονιά.

Με τη ματιά της Εύης Ζερβού Καλλιακούδη

                Η ιστορία του παιδιού του Πέτερ Χάντκε, μτφρ. Θ. Τσόκα, Κουκκίδα, 2023

Το βιβλίο του Πέτερ Χάντκε  κυκλοφόρησε πέρυσι σε μια πολύ καλή μετάφραση της Θεοδώρας Τσόκα.  Στα γερμανικά είχε κυκλοφορήσει το 1981.

Το κείμενο, σε κάποια σημεία, θυμίζει την ποιητική αφήγηση, τη φιλοσοφική διάθεση και τις περιπλανήσεις που γευτήκαμε στην ταινία  Τα φτερά του Έρωτα (1987) του  Βιμ Βέντερς  σε σενάριο  του συγγραφέα  μας και άλλων.

Η ιστορία του παιδιού είναι ένα διπλό οδοιπορικό ζωής. Παρακολουθούμε τα παιδικά χρόνια ενός κοριτσιού που ζει με τον πατέρα του και,  ταυτόχρονα,  την παράλληλη διαδρομή του πατέρα.

Με τη ματιά της Εύης Ζερβού Καλλιακούδη

Η Εγγονή του Bernhard Schlink, μτφρ. Απ. Στραγαλινός, Κριτική, 2023

Τα έργα του Bernhard  Schlink είναι, στην ουσία τους, συναντήσεις. Στα περισσότερα, αν όχι σε όλα, ο συγγραφέας ανοίγει μια βεντάλια ποικίλων συναντήσεων με πρόσωπα και γεγονότα, με απόντες και με παρόντες, και, κυρίως, με το πρόσφατο γερμανικό ιστορικό  παρελθόν μαζί με το μεταγενέστερο παρόν.

Η γερμανική ιστορία διαλέγεται διαρκώς με τους ήρωες. Τα προσωπικά φορτία,  ο Schlink  τα αποτυπώνει ως είδωλο του κόσμου.  Πού και πού,  διακρίνουμε στα κείμενά του  φευγαλέες  συναντήσεις  των ηρώων του με τον εαυτό τους.  (Βλ. Τα παλιότερα εμβληματικά έργα του  Διαβάζοντας στη Χάννα,  Ο Γυρισμός, Όλγα).

                             Ιστορία της βίας του Εντουάρ Λουί, μτφρ. Σ. Ζουμπουλάκη , Αντίποδες 2022³

Ακόμη μια αυτοπροσωπογραφική ιστορία γράφει ο  Εντουάρ Λουί το 2016 (Editions du Seuil), δυο χρόνια μετά το πολυδιαβασμένο παγκόσμια βιβλίο του Να τελειώνουμε με τον Εντύ Μπεγκλέρ, γραμμένο σε πρωτοπρόσωπη γραφή.

Αναρωτιέμαι αν η  Ιστορία της βίας, που είναι δομημένη σε δεκαεπτά κεφάλαια, είναι, πράγματι,   αυτοπροσωπογραφική αφήγηση ή αν  πλάθεται ως  τέτοια. Η κατάδυση στη βαθύτερη στιβάδα του εαυτού, που δίνεται με τρόπο ρεαλιστικό, και η ενδοσκόπηση, που ούτε στιγμή δεν αθωώνει, αλλά δείχνει τα πράγματα όπως έχουν, δημιουργούν διλήμματα. Ο συγγραφέας, όμως, έχει πρόθεση να παρουσιάσει την ιστορία ως προσωπικό βιωματικό γεγονός, οδηγώντας τη σκέψη του αναγνώστη σε μονοπάτια σκοτεινά και δύσκολα, κι εγώ σέβομαι την πρόθεσή του.

       Τὸ  Ξόδι ἤ ὁ κοπετὸς τῶν κορωνιδέων  του Αθ. Κ. Χριστοδούλου,  Ἐκδόσεις Gutenberg, 2015

            Ὁ Ἀθανάσιος Κ. Χριστοδούλου, πολυγραφότατος συγγραφέας ( πεζογράφος, ποιητἠς, δοκιμιογράφος, μεταφραστής), ἐπιτελεῖ ἀθόρυβα τὸ ἔργο του, προσηλωμένος στὸ ἐσωτερικό του ἴδωμα, μὲ τὴν ἀπόφαση νὰ μὴ προδώσει, οὔτε κατὰ κεραίαν, τὴν τέχνη του,προστατεύοντας ἔτσι τὸ αὐστηρὰ δικό του λογοτεχνικό σύμπαν.

Με τη ματιά της Μαρίας Μαρκαντωνάτου