Παραστάσεις, Χαράς Πρεβεδώρου

Παραστάσεις, Χαράς Πρεβεδώρου, Γαβριηλίδης, 2018- ΠΟΙΗΣΗ

Έπειτα από πέντε ποιητικές συλλογές, έχοντας αποκρυσταλλώσει μια εκφραστική ποιητική φωνή και ένα εξαιρετικά διεισδυτικό στοχαστικό βλέμμα, επανέρχεται η ποιήτρια  Χαρά Πρεβεδώρου  με τη συλλογή ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ.

Κριτική από Εύη Ζερβού Καλλιακούδη

Η βαθιά σπουδή των εκφάνσεων της ζωής αποτελεί την νοηματική ουσία της ποιητικής της συλλογής. Η ποιήτρια μέσα στους στίχους της εμπεριέχει την αμφισβήτηση της βιωμένης ύπαρξης και διαπιστώνει τη διολίσθηση του ανθρώπου  σε τεχνητούς θεατρικούς  ρόλους. Ποιος είναι ο βίος μας; Η ζωή μας ή η παράσταση που δίνουμε; Ποιοι είμαστε; Εμείς ή οι ρόλοι μας;  Σαν να διαβάζουμε στους στίχους της «την  αντιστοιχία, την αντίθεση της μια ιδέας με την άλλη, του ενός και του άλλου ήχου, της μιας και της άλλης εικόνας, της μιας και της  άλλης συγκίνησης», θα έλεγα,  προδίδοντας τις σεφερικές προθέσεις.

Αντιθέσεις πραγματικής  ζωής και θεατρικής ζωής, ομοιότητες που συμπληρώνονται αμοιβαία, σκηνές που γλιστρούν συνεχώς από την κατάσταση της αυθεντικής υπόστασης στη διάσταση της  θεατρικής  επινόησης αποτελούν το απόσταγμα της ανάγνωσης. Ήρωες ζωής και ήρωες σκηνής μπερδεύονται.  Στην αρχή έχουμε την εντύπωση ότι διαβάζουμε στίχους  για ρόλους θεατρικούς. Αρέσκεται η ποιήτρια να παραπλανά ελαφρά τον αναγνώστη. Κι αυτό στην περίπτωσή της συγκαταλέγεται στις σπάνιες λογοτεχνικές αρετές. Αρχικά νομίζουμε ότι διαβάζουμε για τους άλλους, για ρόλους, μύθους και παραστάσεις. Ακολουθεί η έκπληξή μας, το ταξίδι σε δρόμους φιλοσοφικούς, η μελαγχολία που γίνεται εντονότερη, όταν η ποιήτρια αποφασίζει να κρυφτεί πίσω από το χιούμορ.

«… γιατί τα μάτια τα δικά μας

τα θαμπωμένα απ΄την πολλή τη γνώση,

βλέπουν αντί για φως την πέτρα». (σελ. 46)

Ο λόγος έχει σφρίγος, ακρίβεια, σπαραχτική ειλικρίνεια και παρά τους πολλούς  υπαινιγμούς, είναι ευανάγνωστος. Σημαίνοντα και σημαινόμενα ενορχηστρώνονται σε ένα υπέροχο πλέγμα πολυσημιών, αντιθέσεων και οικονομίας της γλώσσας. Οι τελευταίοι δυο ή τρεις στίχοι των ποιημάτων αποτελούν, συνήθως, το συναισθηματικά φορτισμένο σχόλιο,  καθώς αναδεικνύουν τις πλαστές μεταμορφώσεις μας και μας  καλούν στην έξοδο από την αυταρέσκεια. Περπατάμε τον πικρό δρόμο της επίγνωσης διαβάζοντας. Νιώθουμε ότι οι μεμονωμένες περιπτώσεις (Οθέλλος, Άμλετ, Ανώνυμος, Χρύσης, Η Έκθεση, Από αγάπη στις παρομοιώσεις) διευρύνονται. Εκείνοι είμαστε εμείς.

«… μέχρι κι εγώ μπορεί να χαίρομαι

και να πιστεύω,

εγώ που ζω σε εισαγωγικά». (σελ.39))

Σαν να διαβάζουμε στίχους ανάμεσα σε διασταυρούμενα πυρά με ριπές από την πραγματικότητα κι άλλες  ριπές από μια άλλη επινοημένη «πραγματικότητα». Διαβάζουμε στίχους που, γλωσσικά,  την απαρχή τους την έχουν στον Καβάφη με τα πολλά πρόσωπα και προσωπεία. Η κλασική και η ευρωπαϊκή Λογοτεχνία, αρματωσιά της ποιήτριας, διατηρούν στο κείμενό της ακέραια τη δύναμή τους. Η προσωπική ποιητική  σφραγίδα της Χ. Πρεβεδώρου είναι καθηλωτική και αποστομωτική. Απογυμνώνει τις στιγμές μας και αποκαλύπτει τις μεταμορφώσεις μας. Είναι απολαυστικό, όσο κι αν μελαγχολείς, να διαβάζεις την ποίησή της.

Εύη Ζερβού Καλλιακούδη